وقتی وارد مغازه پارچهفروشی میشوید بدون اینکه به پارچهها دست بزنید اولین پارچهای که انتخاب میکنید پارچهای است که رنگ آن شما را جذب میکند و بعد از رنگ پارچه مطمئناً جنس پارچه را از فروشنده میپرسید و خودتان آن را لمس میکنید تا از نوع و جنس پارچه را نیز آگاه شوید. در خرید پارچه آنلاین نیز اولین چیزی که توجه شمارا به پارچههای موجود در صفحه سایت فروشگاهی پارچه جذب میکند رنگ پارچه است. همین نکته اهمیت رنگ در پارچه را نشان میدهد. ژورنال بخوانید.
انتخاب بهترین رنگ
فرآیند رنگ کردن پارچه کار سادهای نیست و باوجود انواع مختلف رنگ و تنوع در جنس پارچهها، میتواند از پیچیدگی خاصی برخوردار باشد؛ اما باکمی اطلاع از رنگ در پارچهها میتوانید انتخاب بهتری در رنگ و پارچه داشته باشید.
رنگهای محبوب پارچه در دنیا
همانطور که میدانیم رنگها در فرهنگهای مختلف تعابیر مختلفی دارند در بعضی کشورها یک رنگ ممکن است نماد شادی باشد مثل سفید اما در بعضی کشورها همان رنگ ممکن است نماد غم باشد؛ پس انتخاب رنگها در فرهنگهای مختلف جهان متفاوت است. همین امر به ما تأکید میکند که باید در انتخاب رنگ پارچه در پوشش خود در جاهای مختلف دنیا دقت کنیم.
هرچند بعضی وقتها تمام کشورها بر روی محبوبیت یک رنگ اتفاقنظر دارند و این رنگ جزو محبوبترین رنگهای جهان حساب میشود مثل آبی مورداستفاده در شلوار جین. در کشوری مثل هند رنگهای قرمز و نارنجی و سبز محبوبترین رنگها هستند و در کشوری مثل انگلستان رنگهای روشن و رنگپریده هم در رنگ لباسها و هم در رنگ پارچههای مورداستفاده در دکوراسیون منزل رنگ مطلوب محسوب میشوند.
رنگهای محبوب و خاص پارچه در ایران
رنگهای محبوب و خاص در کشور ما نیز متفاوت هستند. در فرهنگهای محلی در استانهای مثل کردستان، کرمانشاه، ترکمن در گلستان و بلوچها در جنوب شرقی ایران و عربهای حوزه خلیجفارس از رنگهای اصلی و رنگهای روشن مثل رنگهای آبی، سبز، قرمز و نارنجی و سفید استفاده میشود. البته باید توجه داشت که محبوبیت رنگها به مکان و زمان آن نیز بستگی دارد. همانطور که در ایران در مراسم مذهبی و سوگواری مثل دهه محرم؛ همه مانند یک کارناوال مذهبی سیاهپوش میشوند و رنگ پارچه لباس آنها بارنگ فرهنگ و مذهبشان یکی میشود.
در دیگر زمانها اکثر مردم ایران در مناسبات اجتماعی و رسمی از رنگهای طوسی، سرمهای، مشکی و قهوهای استفاده میکنند و تلاش میکنند رنگی خنثی، ملایم و آرامبخش را بهجای یکرنگ جیغ و متضاد استفاده کنند. یکی دیگر از تأثیرات انتخاب رنگ، دمای هوا است به این معنا که در فصلهای گرم مثل بهار و تابستان بودن و یا قرار داشتن در فصلهای سرد مثل پاییز و زمستان در انتخاب رنگ تاثیرگذار است تا بتوانیم انتخابی مناسب داشته باشیم.
رنگهای محبوب پارچه در فصل بهار و تابستان
انتخاب رنگ در فصول مختلف با الهام از طبیعت، تاثیر دما و میزان جذب نور و حتی میزان تعریق به علت تغییر در دمای فصل و عوامل تاثیرگذار دیگر بستگی دارد.
فصل بهار
شما میتوانید برای فصل بهار رنگهای زرد، صورتی و پارچههای گلدار یا طرح دار انتخاب کنید. صورتی یکرنگ بهاری است که در شکوفههای این فصل بهخوبی دیده میشود. صورتی رنگی ملایم و زیبا است که همه خانمها و آقایان میتوانند از آن در فصل بهار استفاده کنند. مثلاً خانمها میتوانند یک مانتوی صورتی و نخی برای روزهای بهاری داشته باشند و آقایان هم پیراهنی به رنگ صورتی ملایم تا روح و طراوت بهاری را در استایل بهاره خود نمایش دهند.
رنگ زرد نشاندهنده تابش خورشید، نشاط آور و انرژیبخش است که برای فصل بهار انتخابی مناسب است. شما میتوانید بخشی از مانتوی خود را زرد انتخاب کنید و با پارچهای به رنگ طوسی یا سبز ترکیب کنید و در فصل بهار شادابتر به نظر برسید. پارچههای طرح دار و گلدار را فراموش نکنید این پارچهها برای فصل بهار و ایام عید بسیار مناسب هستند و لباس شما را به رنگ دنیای با طراوت بهار همرنگ میکنند.
فصل تابستان
با اینکه خیلی از رنگها را میتوان در تمام فصول سال پوشید مانند رنگ قرمز؛ اما رنگهایی مثل صورتی، سفید، نیلی و انواع رنگهای خنک در تابستان مورد استقبال قرار میگیرند. همچنین برای فصل تابستان، پارچههایی بهرنگهای آبی، لاجوردی و سبز روشن مناسب است. آبیرنگی سرد است و میتواند بهترین انتخاب برای روزهای گرم تابستان باشد.
رنگ آبی روشن یا ملایم بهخوبی بارنگ سفید و طلایی ست میشود و جلوهای متفاوت به سبک لباس پوشیدن شما میافزاید. سبز هم برای تابستان یکرنگ دلربا و جذاب است؛ میتوان این رنگ را با شلوار جین سرمهای ست کرد و در تابستان از استعداد خود در ترکیب رنگها رونمایی کنید.
رنگهای محبوب پارچه در فصل پاییز و زمستان
رنگهایی مثل رنگ زرد، سبز، طوسی، ارغوانی و قهوهای و آبی تیرهرنگهای محبوب پاییز و زمستان هستند. البته اگر بخواهیم دقیقاً به این رنگها بپردازیم باید بگوییم:
فصل پاییز
در فصل پاییز میتوانید پارچههایی به رنگ قرمز، نارنجی و یا پرتقالی انتخاب کنید. این رنگها را میتوانید در برگهای رنگارنگ درختان در پاییز ببینید و با طبیعت پاییز و رنگهای آن صمیمیتر شوید. این رنگها رنگهای گرمی هستند و در طیفهای رنگ در کنار یکدیگر قرار دارند و هارمونی زیبایی در کنار یکدیگر ایجاد میکنند که میتواند مثل یک موسیقی دلربا هماهنگی و نظم را به کسانی که استایل شما را میبینند هدیه کند.
طراحان لباسهای پاییزه پیشنهاد میکنند پارچههای قرمز رنگ را بارنگهای مشکی یا سرمهای ست کنید و با پوشیدن یک مانتو و یا پالتو، با ترکیبی از این دورنگ حسابی خوشتیپ و جذاب باشید. رنگ شتری نیز یکی از رنگهای محبوب پاییز است که رنگی مناسب برای آنهایی است که به کویر عشق میورزند و در دلشان عشق به پهنا و وسعت کویر موج میزند.
فصل زمستان
فصل زمستان برای خیلیها دستکم از اردیبهشت ندارد و حتی شاید در این فصل بیشتر به پوشش خود اهمیت بدهند. رنگهای خاکستری، مشکی، آبی تیره، ارغوانی و شتری رنگهای محبوب فصل زمستان هستند. رنگهای گرم پرطرفدارترین رنگهای فصل سرد زمستان هستند و اکثراً برای همه افراد با انواع رنگ پوست میتوان آنها را استفاده کنند. رنگهای گرم و جذاب گرمای خود را در این فصل سرد، به شما منتقل میکنند تا از انتخاب پارچههایی به رنگ گرم لذت ببرید.
تأثیر رنگ سال در انتخاب پارچه
با پیشرفت دنیای دیجیتال و افزایش سواد رسانهای در جهان بسیاری از مردم جهان بهموقع از انتخاب رنگ سال اطلاع پیدا میکنند و هنگام خرید پارچه یا لباس و روسری، رنگ سال را انتخاب میکنند تا به روز باشند. سال 2019 رنگ سال مرجانی بود که در خرید بانوان شیکپوش و فروش فروشندگان تأثیر زیادی داشت و رنگ امسال یعنی سال 2020 یا سال 99 که توسط موسسه پنتون انتخابشده است، رنگ آبی کلاسیک یا همان آبی کاربنی است که بهشدت در خرید نوروز مردم نیز تأثیرگذار بوده است و اکثر مغازهها و پارچهفروشیها به رنگ آبی کلاسیک درآمدهاند که همین نشان از قدرت رسانههای اجتماعی این روزها و تأثیر دنیای مد بر روی مردم دارد.
رنگ چیست؟
رنگ پارچهها مهمترین عاملی است که ظاهر پارچهها را از هم مجزا میکند. برای افراد عادی رنگ پارچهها یکی از مهمترین دلایل انتخاب پارچه است. آنگونه که شما فکر میکنید رنگها چیز سادهای نیستند؛ پس قبل از اینکه بخواهیم به طور تخصصی به رنگ پارچهها بپردازیم اول از همه در مورد رنگ اطلاعاتی کسب کنیم و ببینیم رنگها چه طور باهم جور میشوند.
چه طور رنگ پارچهها باهم جور درمیآیند؟
در اینجا با مثالی اهمیت هارمونی رنگها را در زندگی بازگو میکنیم: وقتیکه شما یک پیراهن زمرد رنگ را میپوشید، در صورتی جلبتوجه میکند که یک رژ لب قرمز رنگ بزنید تا یک رژ لب کمرنگ مایل به بنفش. نظریه رنگها نیز احساس مشترکی مانند همین مثال بالا است. با یادگیری ترکیبات رنگها در مورد ترکیبات رنگهای پارچهها، لوازم جانبی و حتی گلدوزی و دیگر تزئینات ایده بهتری خواهید داشت.
چرخه رنگها
چرخه رنگها تعبیرات بصری نظریه رنگها است. اسحاق نیوتون چرخه رنگها را اختراع کرد و گوته آن را با دقت بیشتر شرح داد تا ما درک بهتری از طرح رنگها و هارمونی رنگها داشته باشیم.
ترکیبات رنگی پارچهها و چرخه رنگها
چرخه رنگها پدیدهای است که وجود رنگهای مختلف را توضیح میدهد. در اینجا چرخه رنگی ظاهراً ساده که زیر آن حقایقی نهفته است که طیف بصری کلی هزاران رنگ و تعبیرات را توضیح میدهد. ایدئولوژی علمی نظریه رنگها را راهنمای انتخاب رنگهای مناسب مینامد. یا توجه به اهمیت رنگها در زندگی روزمره هیچکسی جرات نادیده گرفتن این نظریه را ندارد، مخصوصاً کسانی مثل طراحان، هنرمندان و سازندگان که بهطور گستردهای با ظاهر اشیا در ارتباط هستند. ظاهر یک شیء بسیار به رنگ آن وابسته است.
ما هرگز به رنگها به شکل منفرد نگاه نمیکنیم. ترکیبات رنگها و سهم و تعادل بین آنها است که درک صحیحی از شیء به ما میدهد. به همین دلیل، هنگام استفاده از رنگها، تحلیل ترکیبات رنگها با همدیگر بسیار حائز اهمیت است. نهایتا تنها این هنرمندان نیستند که بارنگها ارتباط دارند. همه افراد بارنگها در ارتباط هستند. رنگها همهجا هستند در پوشاک، پارچهها، پردهها و مبلمان و اگر بین رنگها هماهنگی و هارمونی وجود داشته باشد اینجاست که نظریه رنگها به چشم میآید.
ترکیبات چرخه رنگی اصلی
رنگها نقش بسزایی در زندگی دارند و ما روزانه از آنها استفاده میکنیم، مانند رنگ قرمز، زرد، آبی، سبز آبی، ارغوانی، آبی آسمانی، بنفش و بسیاری دیگر. بعضی از رنگها جز دسته اولیه هستند یعنی برای ایجاد آنها از هیچ رنگ دیگری استفاده نشده است. بهعبارتیدیگر، رنگهای اصلی از مخلوط کردن رنگهای دیگر به وجود نیامدهاند. این رنگها خالصترین رنگها هستند و با ترکیب این رنگها با همدیگر رنگهای موجود در طبیعت به وجود میآیند.
رنگهای ثانویه
وقتی دورنگ از رنگهای اصلی را باهم ترکیب کنیم رنگهای ثانویه ایجاد میشوند. رنگهای ثانویه شامل: بنفش، سبز و نارنجی هستند. جایگاه رنگهای ثانویه در چرخه رنگها بین دورنگ اصلی است.
رنگهای درجه سه
رنگهای درجه سه از ترکیب رنگهای اصلی و ثانویه به وجود میآیند. این رنگها بین دو رنگ تشکیلدهنده آن قرار میگیرند.
رنگهای آنالوگ
رنگهای آنالوگ شامل هر 3-5 رنگهای مجاور که در رنگهای یکسانی سهیم هستند. این رنگها خاصیت اتحاد دارند، زیرا رنگهایی متشکل از یک خانواده هستند. قرمز، نارنجی، زرد، نارنجی؛ زرد، زرد سبز، سبز بعضی از ترکیبات رنگهای آنالوگ هستند.
رنگهای سهگانه
این رنگها بافاصله یکسانی از هم نسبت به چرخه رنگها قرار گرفتهاند. از این رنگها رنگهایی تضاد با هارمونی شگفتانگیز به دست میآید.
استفاده از ترکیبات چرخه رنگی اصلی
ما از چرخه رنگها روزانه استفاده میکنیم مانند زرد، سبز زرد، سبز بهاری، سبز، سبز آبی، سبز آبزی، آبی دریایی، آبی فیروزهای، آبی نیلگون، آبی، بنفش، بنفش آبی، بنفش قرمز، ارغوانی و غیره. رنگهای بسیار زیاد دیگری نیز وجود دارند که متشکل هستند از: سایه، تن و ته این رنگها.
ترکیب این رنگها باهم رنگهای ثانویه ایجاد میکند. گروه ثانویه نیز دوباره در قسمتهای مختلف برای ایجاد رنگهای دسته سوم ترکیب میشوند. این جزئیات موردعلاقه هنرمندان، خیاطان و طراحان لباس هستند.
روانشناسی رنگ
رنگ یا حس رنگی یک پدیده روانشناسی است. بخش روانی این نامگذاری روانشناسی رنگ نام دارد که از روانشناسی ناشی میشود که به مطالعه رفتار انسانی میپردازد. این مسئله صحیح است که برخی از حیوانات رنگها را درک میکنند ولی حیوانات نمیتوانند در مورد درک رنگها توضیح بدهند. انسانها با اصطلاحی درباره رنگها ارتباط برقرار میکنند. مثلاً وقتی میگویند فردی از شدت عصبانیت بهشدت سرخ شد. این نحوه ارتباط برقرار کردن در مفهوم رنگها نشان از احساسات تجربی انسانها است.
تقریبا همه انسانها بافرهنگهای متفاوت از رنگها برای بیان احساسات خودشان استفاده کردهاند. مطالعه رنگها از جنبه روانشناسی بهخوبی مستند شده است. با این وجود، این بحثها عمدتاً به جنبه فیزیکی رنگها، مخصوصاً بخشهایی که به پارچه مربوط میشود، ارتباط دارند.
نور مرئی
اولین و مهمترین قسمت جنبه فیزیکی رنگها نور قابلمشاهده است. این نور مرئی اشعه الکترومغناطیسی است که بهطور طبیعی وجود دارد. منبع اصلی نور مرئی، انرژی خورشید است، اما این نور توسط همه ستارهها نیز تولید میشود. البته نور مرئی بخش کوچکی از طیف تابش الکترومغناطیسی است. نورتابشی است که از یک سری پرتو نورانی ایجادشده و باعث دیدن اجسام میشود. چیزی که ما میبینیم نور مرئی است. نور طیفی از رنگها است. این طیف رنگها را میتوانیم در یک رنگینکمان باشکوه مشاهده کنیم. این رنگها شامل: بنفش، آبی، سبز، زرد، نارنجی و سرخ هستند.
رنگها در پارچه، مد و فشن
حالا که فهمیدیم که نور مرئی چیست به بررسی رنگ در پارچهها میپردازیم. موضوعات زیادی در رابطه رنگ پارچهها قابل بحث است. رنگ پارچهها چگونه به وجود میآیند و چگونه رنگها در نساجی بر روی پارچهها ایجاد میشوند؟ حقیقت محض این است که بدون نور مرئی از دیدن هرگونه رنگی عاجز خواهیم بود. برای اینکه این قضیه برایتان اثبات شود پارچههایی با رنگهای مختلف را به داخل اتاق ببرید و نور اتاق را خاموشکنید، خواهید دید که نمیتوانید هیچ رنگی را ببینید. کار بعدی که میتوانید انجام دهید یک نور سفید را از منبع آن مانند خورشید یا لامپ سفید بگیرید و سپس آن را از میان یک قطره باران و یا منشور عبور دهید تا طیف رنگهای رنگینکمانی برایتان آشکار شود. پارچههای نساجی و اشیای دیگر بهجز پرتوهای نور، رنگها را به دلیل تعامل با نور برای مشاهده ما آشکار میکند.
ارتباط پارچهها با نور و رنگ
پارچهها با سه صورت با نور تعامل دارند. پارچهها نور را منعکس، جذب و یا انتقال میدهند. برای مثال، اگر پارچه سبز زیر نور سفید قرار بگیرد، نور توسط پارچه منعکس میشود ولی پارچه منعکسکننده خوبی نیست. آینه مثال تمام نمای یک منعکسکننده نور است. پارچه میتواند نور را منعکس کند ولی پارچه منعکسکننده خوبی نیست. چالههای سیاه فضایی که در فضا موجود هستند مثالهای خوبی از منعکسکننده نور هستند؛ بااینحال، چون آنهمه نور را جذب میکند، چاله سیاه قابلدیدن نیست و ماهیت دقیق آنها موردبحث برای دانشمندان است. دور از طریق پارچه انتقال مییابد، اما اگر پارچه دارای جینهای زیادی باشد قدرت انتقال نور کمتر میشود.