بز آنقوره یک نژاد بز اهلی ترکیه است که از لحاظ تاریخی به آنگورا (آنکارا) معروف است. بزهای آنقوره الیاف درخشانی معروف به موهر را تولید میکنند. ترکیه، آرژانتین، ایالات متحده و آفریقای جنوبی تولیدکنندگان برتر پارچه آنقوره (به انگلیسی: Angora) هستند. موهر یا آنقوره یکی از با ارزشترین الیاف طبیعی است. آنقوره، یک پشم نرم است که از موی بز آنقوره (آنگورا) تهیه میشود. به دلیل براقیت و درخشندگی بسیار زیاد این الیاف، برخی الیاف آنقوره را «الیاف الماس» مینامند. الیاف آنقوره وقتی با الیاف دیگر مانند آلپاکا یا مرینوس مخلوط میشود، این درخشش را به پارچهی بافته شده میدهد.
قطر الیاف آنقوره با افزایش سن بز افزایش مییابد. الیاف نازکتر که از موی بزهای جوان چیده میشود برای بافت پارچهی مثلا ژاکتها استفاده میشود، در حالی که از الیاف ضخیمتر و درشتتر برای بافت فرش، لوازم دکوراتیو، و پارچهی دوخت لباسهای رویه مانند پالتو استفاده میشود. الیاف آنقوره گرانتر از الیاف پشم گوسفند معمولی است زیرا فرایند تولید این الیاف طولانیتر است. در نتیجه، الیاف آنقوره به عنوان یک الیاف لوکس، در کنار الیاف کشمیر و ابریشم قرار میگیرد. ژورنال بخوانید.
پارچه آنقوره یکی از قدیمیترین پارچههای الیاف طبیعی موجود است. این پارچه برای اولین بار در کوههای تبت، جایی که در اصل بز آنقوره زندگی میکرد، تولید شد. بز آنقوره در قرن شانزدهم میلادی، در استان آنکارای ترکیه (نام آنقوره از آن گرفته شده است) به عنوان حیوان اهلی پرورش داده شد. تا سال 1849 بزهای آنقوره تقریبا به طور انحصاری در آنکارا پرورش داده میشد، تا زمانی که این بز به یک کشاورز پنبهی اهل ایالات متحده، به پاس خدماتاش به کشاورزی ترکیه، هدیه داده شد.
امروزه صنعت پرورش بزهای آنقوره در آفریقای جنوبی بسیار گسترش یافته است. به طوری که آفریقای جنوبی تبدیل به بزرگترین تولیدکننده الیاف آنقوره شده است و 50 درصد نیاز جهان به این الیاف را تامین میکند. به دلیل ظلم به حیوانات در مزارع آفریقای جنوبی، بسیاری از برندهای مطرح مانند: Zara ،H&M ،Gap Topshop ،Lacoste و بسیاری دیگر، از پارچهی آنقوره برای دوخت لباسهای خود استفاده نمیکنند. این صنعت به میزان کمتری، در کشورهای استرالیا و نیوزیلند نیز رواج دارد.
چیدن موی بز آنقوره دو بار در سال، در فصل بهار و پاییز انجام میشود. فرایند تولید الیاف بعد از چیده شدن آغاز میشود. فرایند تولید الیاف شامل تمیز کردن پشم برای خلاص شدن از شرّ هرگونه آلودگی، زباله و چربی طبیعی مو است. برای کاربرد الیاف آنقوره، این الیاف باید فرآوری و تابیده شود.
اگر از شما سوال شود که الیاف فولادی از استحکام بیشتری برخوردار هستند یا الیاف آنقوره، به احتمال زیاد الیاف فولادی را به عنوان پاسخ خود انتخاب میکنید، اما جالب است بدانید که استحکام الیاف آنقوره به مراتب بیشتر از الیاف فولادین هم قطر آن است.
کاربرد الیاف آنقوره یا موهر
الیاف آنقوره کاربردهای متنوعی دارد، از این الیاف برای تولید لباسهای بافتنی استفاده میشود. از این الیاف همچنین پارچههای مناسب برای دوخت انواع لباس تولید میشود. کاربرد دیگر الیاف و پارچه آنقوره در دکوراسیون داخلی است.
به دلیل شباهت بسیار زیاد ساختار این الیاف به موی انسان از این الیاف برای درست کردن انواع کلاهگیس و موی عروسک استفاده میشود.
الیاف آنقوره همچنین در تولید پارچههای خز مصنوعی کاربرد دارد. دقت داشته باشید پارچه خز مصنوعی تولید شده از الیاف آنقوره بهترین نوع خز مصنوعی است زیرا الیاف آن طبیعی است و تنها تفاوت آن با خز طبیعی در این است که انسان این پارچه را شبیه به پوست حیوانات مختلف میبافد.
از الیاف آنقوره برای انواع بافتها و قلاببافیهای پر زرق و برق و تجملاتی استفاده میشود. به دلیل گرانقیمت بودن الیاف آنقوره، برای بافت عموما از سایر الیاف نیز در کنار آن استفاده میشود.
از آنجا که الیاف آنقوره بسیار ظریف و ریز است، برای تولید پارچه (با وزن متوسط) با الیاف دیگر که طول بیشتری داشته باشند مخلوط میشود. برای استحکام بیشتر این الیاف در بافت پارچه، الیاف آنقوره با نخ ابریشم، نخ پشمی و پشم مرینوس مخلوط میشود. از الیاف آنقوره به دلیل استحکام منحصر به فرد آن همچنین برای تولید انواع پارچهی مبلی و کالای خواب استفاده میشود. استفاده از پارچه آنقوره برای هر کاربردی، حسی از گرما، درخشش و تجمل را به آن میبخشد.
کیفیت الیاف آنقوره به رژیم غذایی و سن بز بستگی دارد. هر چه سن بز کمتر باشد و رژیم غذایی آن بهتر باشد الیاف تولید شده از موی بز ظریفتر و نرمتر خواهد بود. از این الیاف باکیفیت برای تولید روسری و شال استفاده میشود.
موهای ضخیمتر و درشت تر حیوانات مسن، بیشتر برای موکت و پارچههای سنگین در نظر گرفته شده یا برای لباس بیرون استفاده میشود.
رنگ الیاف آنقوره
برای مدت طولانی، الیاف تولید شدهی آنقوره به رنگ سفید بود. در سال 1998، انجمن پرورشدهندگان بز آنقوره با پرورش دادن بزهای رنگی بیشتر و استفاده از موی آنها الیاف آنقورهی رنگی نیز تولید کردند.
اهمیت پارچه آنقوره در تاریخ
بسیاری از کشورها مثل ایالات متحده آمریکا از پارچه آنقوره برای دوخت یونیفرمهای ارتش خود استفاده میکردند. در خلال جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها بخشی از بودجهی سالانهی خود را به پرورش بز آنقوره اختصاص دادند تا در صورت نیاز به دوخت لباسهای بیشتر، کمبود الیاف نداشته باشند. با پیشرفت صنعت نساجی و تولید انواع پارچه مصنوعی مثل داکرون از اهمیت این پارچه کاسته شد. اما همچنان یارانههای دولتی در بسیاری از کشورها برای پرورش بزهای آنقوره در نظر گرفته میشود.
تفاوت پارچه آنقوره با سایر پارچههای پشمی
الیاف آنغوره برای بافت لباسهای مناسب برای هوای سرد مانند ژاکت، جوراب، کلاه، دستکش و شال از محبوبیت بالایی برخوردار است زیرا این الیاف دارای خصوصیت نگهداری هوای گرم در میان بافت خود مانند پشم است، اما پارچه آنغوره نسبت به پارچه پشمی دارای وزن کمتری است و براقیت آن برای دوخت لباس جذابتر است. پارچه آنقوره به دلیل نداشتن فلس بر روی الیاف خود و ساختار کوتیکولِ در هم رونده، برخلاف سایر پارچههای پشمی، نمدی نمیشود. لطافت آن به مرور از بین نمیرود و پرزدانه ندارد. پارچه پشمی ممکن است به دلیل ساختار الیاف خود برای پوستهای حساس، خارش یا حساسیت ایجاد کند. اما این پارچه از لطافت بسیاری برخوردار است که برای تمامی پوستها مناسب است.
تفاوت پارچه کشمیر و پارچه آنقوره
مرحلهی پاکسازی موهای بز کشمیر طولانیتر است و پاکسازی الیاف آن دشوارتر است. به همین دلیل پارچهای که از الیاف کشمیر بافته میشود قیمت بالاتری دارد. بز کشمیر در نواحی خاصی پرورش داده میشود. همین نکته باعث میشود الیاف کشمیر کمیابتر از الیاف آنقوره باشد. به همین دلیل پارچه کشمیر پارچه لوکستری نسبت به پارچه آنفوره به حساب میآید. لطافت و نرمی پارچه آنقوره از پارچه کشمیر بیشتر است.
شباهت پارچه ابریشم و پارچه آنقوره
براقیت و درخشندگی این دو پارچه یکسان است و هر دو از استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند. تفاوت پارچه آنقوره با ابریشم در چروکپذیری آنها است. پارچه آنقوره به ندرت چروک میشود، اما پارچه ابریشمی با یک تای ساده نیز چروک میشود.
مزایای پارچه آنقوره
پارچه آنقوره مانند پارچه پشمی بادوام و انعطافپذیر است. ثبات رنگ بالایی دارد و بهترین گزینه برای استفاده از رنگهای طبیعی در لباس است. پارچه آنقوره وزن کمی دارد، بسیار گرم است و یک عایق عالی در برابر سرما است. درخشندگی آن هنگام برخورد نور به سطح پارچه دو چندان میشود. برای پوستهای حساس مفید است. پارچه آنقوره به دلیل ظرافت الیاف آن برای افرادی که پوست حساس دارند بسیار مناسب است. چروکپذیری آن بسیار کم است. پارچه آنغوره به دلیل ساختار الیاف آن در برابر خیس شدن مقاومت میکند. این پارچه به طور طبیعی در برابر شعله مقاوم است. پارچه آنغوره رنگپذیری بالایی دارد. به دلیل داشتن خاصیت عایق بندی عالی، باعث حفظ گرما میشود و در عین حال به دلیل خاصیت جذب رطوبت در تابستان احساس خنکی را به بدن القا میکند.
معایب پارچه آنقوره
- میتواند گرانتر از بیشتر پشمهایی باشد که توسط گوسفندان تولید میشود.
- حشرات میتوانند به آن آسیب بزنند.
- به راحتی کشیده میشود.
- به آسانی آب میرود.
- پس از خیس شدن بسیار سنگین میشود.
هنگام خرید پارچه آنقوره باید دقت داشته باشید که دو نوع از این پارچه در بازار موجود است:
- پارچه آنقورهایی که از الیاف موی بز آنقوره بافته شده است.
- پارچه آنقورهایی که از الیاف موی نوعی خرگوش به نام آنقوره بافته میشود.
هر دوی این پارچهها خصوصیت یکسانی دارند. اما پارچه آنقوره بافته شده از موی بز گرمتر و گرانتر است.
شستشو و اتوکشی پارچه آنقوره
- کلیه وسایل و لباسهایی که از پارچه آنقوره تهیه میشوند را باید با دست شست و به صورت افقی پهن کرد تا خشک شوند.
- از کشیدن و چلاندن پارچه آنقوره هنگامی که نمدار است بپرهیزید.
- برای اتوکشی پارچه آنقوره دمای اتو را بر روی پارچه پشمی بگذارید.
- از بخار اتو هنگام اتوکشی پارچه آنقوره استفاده نکنید. بخار باعث از بین رفتن کیفیت اولیهی الیاف آنقوره میشود.
- بهتر است برای خشک کردن، پارچه آنقوره را در معرض هوای آزاد قرار دهید.
برش و دوخت پارچه آنقوره
برش و دوخت پارچه آنقوره بسیار راحت و آسان است. برای دوخت بهتر این پارچه لازم است از سوزنهای تیز استفاده کنید تا کیفیت دوخت این پارچه دو چندان شود. به دلیل خاصیت کشسانی پارچه آنقوره، سرعت دست خود را با سرعت چرخ تنظیم کنید تا هنگام دوخت لباس دچار کشیدگی نشود. این پارچه نیاز به آسترکشی ندارد، اما برای دوخت پالتوها و لباسهای رسمی بهتر است از پارچه آستر مناسب برای دوخت آن استفاده کنید تا حالت ایستایی لباس شما بهتر باشد. میتوانید از پارچه آنقوره برای دوخت انواع کت، پالتو، شلوار، کلاه، دامن و شال زمستانی استفاده کنید و با پوشیدن آن در سردترین روزهای سال احساس خوبی داشته باشید. پارچه آنقوره در میان پوشاک زنانه، مردانه و بچهگانه جزو محبوبترین پارچههای زمستانی میباشد.