تغییرات عجیب مد و لباس از سال 1900-1990

واژه «مد» در لغت به معناى سلیقه، اسلوب، روش، شیوه و …است و در اصطلاح، به معنای روش و طریقه‌‏اى موقتى است که براساس ذوق و سلیقه افراد یک جامعه و سبک زندگى از جمله شکل لباس پوشیدن، نوع آداب پذیرایى و… شکل می‌گیرد. ممکن است این مد و لباس بر اساس فرهنگ، سلیقه، روش زندگی و یا حتی شرایط اجتماعی و فرهنگی حاکم بر آن جامعه باشد. در هر دهه مد و لباس با سبک متفاوتی ظهور می‌کند و هر چه بیشتر از آن دهه فاصله می‌گیریم جزئیات و تنوع آن سبک هم بیشتر می‌شود.

امروز در این مقاله می‌خواهیم شیوه تغییر الگوی مد را در یک قرن گذشته (100 سال اخیر) بررسی کنیم. اینکه از سال 1900 تاکنون شیوه لباس پوشیدن افراد به چه صورت بوده و الگوی پوشش آن‌ها چه تغییراتی داشته است. پس با ما همراه باشید تا مد را در یک قرن اخیر مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. ژورنال بخوانید.

دهه 1900-1910

در این دهه که ابتدای قرن بیستم میلادی محسوب می‌شود، دو کشور فرانسه و لندن به عنوان مهد مد و لباس در جهان معرفی شدند. کم‌کم در این دو کشور مجلات مد و طراحی منتشر شد و مدل لباس‌های زنانه مد روز، در این مجلات به چاپ می‌رسید. در این زمان بود که طراحان برای طراحی لباس‌های زنانه از رنگ‌های روشن استفاده می‌کردند. در اوایل دهه 1910 زنان از کلاه‌هایی استفاده می‌کردند که از بال و پر پرندگان درست شده بود، استفاده زنان از این کلاه‌ها روزمره بود و تنها مخصوص میهمانی و مراسمات خاص نبوده است، به دنبال همین موضوع گونه‌های مختلف پرندگان در ورطه نابودی قرار گرفتند به همین دلیل در سال‌های بعد استفاده از این گونه کلاه‌ها را منسوخ کردند.

در آن سال‌ها زنان پیراهن‌های بلند خود را با رنگ کلاهشان ست می‌کردند، استفاده از دامن‌های بلند توری، پیراهن‌های بلند، کلاه، چتر توری در تابستان بسیار رایج بوده است.

یکی از اتفاقات مهم در دهه1910 برگزاری اولین فشن شوی تاریخ مد بود، این فشن شو توسط جین پانکسین برگزار شد.

از جمله طراحان مطرح آن زمان می‌توان به کوکوشنل اشاره کرد که در آن دوران طراحی جواهرات و زیورآلات را انجام می‌داد.

دهه 1920

تا قبل از دهه 20 میلادی زنان بیشتر از همسرانشان کار می‌کردند و به دلیل مشغله زیاد به زیبایی ظاهری خود اهمیت چندانی نمی‌دادند. در این دهه بود آن‌ها استقلال پیدا کردند و توانستند حق رای و حق تصمیم گیری داشته باشند.

زنان در این دوره سراغ لباس‌های ظریف و زیبا رفتند تا زنانگی و ظرافت خود را نشان دهند، استفاده از دامن‌های کوتاه و تا بالای زانو، آرایش غلیظ و کار نکردن پابه‌پای همسران از دیگر ویژگی‌های زنان این دهه بود که به سبک فلاپر معروف شد. این سبک از پوشش و استایل را کوکوشانل مطرح کرد که هم زنان به زیبایی ظاهر خود اهمیت بدهند و هم سبک و استایل نوینی را به وجود آورد.
در استایل فلاپر زنان مشروب می‌خورند، سیگار می‌کشند، آرایش غلیظ داشتند، دامن‌های چین‌دار و کوتاه داشتند، موسیقی سبک جاز گوش می‌دادند، موهایشان معمولا کوتاه و چتری بود و دختران و پسران از سربندهای طرح دار و رنگی به وفور استفاده می‌کردند.

در اوایل دهه 20 بود که دیگر خبری از لباس‌های پف پفی میان زنان نبود و یکی از اولین طراحان( پواره)  در آن زمان برای راحتی بیشتر، لباس‌های گشاد و آزادی را طراحی کرد که با استقبال بی‌نظیری روبه روبه شد. از آن زمان به بعد دیگر خبری از لباس‌های بلند، چین‌دار و پف دار نبود و بیشتر زنان به سمت این استایل روی آوردند. شلوارهای گشاد، کیمونوهای رنگی در این سبک بسیار مورد استقبال قرار گرفت.

دهه 1930

این دهه با فراز و نشیب‌های بسیاری روبه‌رو بوده است، چرا که دقیقا بین جنگ جهانی اول و دوم قرار گرفت و به همین دلیل لباس‌های عرضه شده در این دهه از پارچه‌های ارزان قیمت و بی‌کیفتی چون ویسکوز، ریون و نایلون دوخته می‌شدند؛ دیگر به هیچ عنوان خبری از پارچه‌های رنگی و پر زرق و برق زیبا نبود.

البته تعدادی از طراحان، این دوران را دوران طلایی مد و لباس می‌دانستند. به دلیل اینکه در این دوران اتفاقات بسیاری در عرصه مد و طراحی افتاد، در این دوران بود که ماشین جایگزین کالسکه شد. پیراهن‌های بلند جای خود را به پیراهن‌های کوتاه دادند، موهای کوتاه جایگزین موهای بلند شد و نهایتا به این ترتیب بود که بعد از جنگ جهانی اول تغییرات عمده‌‌ای در عرصه مد اتفاق افتاد، در این دهه باز هم تاثیرگذارترین طراح را باید کوکوشانل دانست.
استفاده از پیراهن‌های مشکی کوتاه، موهای چتری و کوتاه همگی از ایده‌های ناب کوکوشانل بود که خود این مد را روی کار آورد. زنان لباس‌های خود را برای مراسم‌های مختلف از جمله مراسم رسمی، میهمانی، عروسی، تولد، و حتی پیک‌نیک تفکیک کردند.

چرا که هر کدام از این مناسبات لباس‌های مخصوص به خود را داشت. یکی دیگر از تغییراتی که در استایل دهه 30 بوجود آمد استفاده از دستکش‌های کوتاه و بلند بود که در آن زمان بسیار رایج شده بود.

دهه 1940

شروع این دهه با جنگ، بحران اقتصادی و رکود شدید حاکم بر بازارهای جهانی همراه بود. در این دوران به دلیل گران شدن اجناس، نبود پول به اندازه کافی لباس‌ها، بسیار کوتاه دوخته می‌شدند تا از مصرف بیش از حد پارچه جلوگیری شود، استفاده از دامن‌های کوتاه و لباس‌های آستین کوتاه در آن زمان مد شد به این ترتیب بود که قیمت لباس‌ها بسیار پایین آمد.

یکی از مهم‌ترین و جالب‌ترین اتفاقات این دهه، طراحی مایو دوتیکه برای استخر و ساحل بود. در زمانی که هیچ لباس مخصوصی برای شنا و استخر وجود نداشت این مایوها مورد استقبال بسیار شدیدی قرار گرفتند.

برای دوخت این مایوها از پارچه‌های ساده و سبک استفاده می‌کردند، کلیرمک از طراحان معروف این دهه و یکی از ابداع کننده‌های طراحی مایو و لباس ورزشی که در کنار آن‌ها کفش‌های کتانی را هم طراحی می‌کرد.

دهه 1950

در این دهه بود که جنگ، رکود اقتصادی و عدم وجود پول پایان پیدا کرد و دهه جدیدی در عرصه مد و طراحی لباس شروع شد. فعالیت گروه‌های رقصنده Rock in roll یکی از دستاوردهای این دوره است. دامن‌های پودل، جوراب‌های رنگی و بلند و دستمال گردن از لباس‌های این گروه رقص در دهه 50 بود که بسیار آزاد و کوتاه بودند و به راحتی می‌توانستند برقصند و حرکت کنند.

برای رقص‌های جیتربوگ و لیندی هاب از کفش‌هایی استفاده می‌شد که در سال 1900 به عنوان کفش ورزشی طراحی شده بود.
مریلین مونرو وگریس کلی به مد اهمیت فراوانی می‌دادند به طوری که روی جلد بیشتر مجلات مد و لباس در آن زمان عکس این دو بازیگر دیده میشد. بسیاری از طراحان برای طراحی لباس‌های خود از این افراد ایده می‌گرفتند.

در دهه 50، آقایان از آورکت‌های کوتاه که تا بالای زانو بود استفاده می‌کردند.

دهه 1960

دهه 60 میلادی انقلاب بزرگی در صنعت مد و طراحی لباس اتفاق افتاد. در این دوره نوجوانان تاثیر به سزایی روی عرصه مد داشتند. آن‌ها از چکمه‌ها و بوت‌های بلند به همراه جوراب شلواری‌های بلند و رنگی استفاده می‌کردند.

دامن‌های کوتاه با جوراب‌های رنگی بسیار مد شده بود و پوشش بیشتر نوجوانان به این سبک تغییر پیدا کرده بود. در این دهه دیگر خبری از پارچه‌های ساده و تیره نبود و پارچه‌‌های رنگی و طرح‌دار و گل‌گلی جایگزین آن‌ها شده بود. از طرفی به جای استفاده از جواهرات پر زرق و برق و گران‌بها از مرواریدهای پلاستیکی استفاده می‌کردند.

از طراحان محبوب لباس در این دهه می‌توان به پیرگاردین اشاره کرد.

دهه 1970

دهه 1970 هم شامل اتفاقات بسیاری در عرصه مد و طراحی بود؛ چراکه سبک‌های متفاوتی ظهور کردند و هنوز هم سبک‌های دهه 70 را می‌توان در طراحی‌های امروزه دید. نوجوانان لباس‌های نیم‌تنه گره زده با شلوار جین می‌پوشیدند، آقایان همانند مد امروزه کت و شلوار به تن می‌کردند، برای زنان هم پیراهن‌های بلند و نخی بسیار مد شده بود.

شلوار جین از این دهه بود که وارد عرصه مد شد، شلوار جین را با کفش‌های پاشنه بلند و نوک تیز می‌پوشیدند. نوع و پوشش زنان و مردان بسیار شبیه به هم شده بود همانطور که آقایان کت و شلوار می‌پوشیدند زنان هم از کت و شلوار استفاده می‌کردند.

از طراحان معروف دهه 70 می‌توان به ایوسن لورن اشاره کرد.

دهه 1980

دهه 80 به اوج شکوفایی مد و لباس معروف است. در آن زمان از جواهرات بزرگ و پرزرق و برق و لباس‌های اپل دار استفاده می‌کردند، زنان در این دوره به اوج استقلال خود رسیدند.

از دیگر ویژگی‌های استایل دهه 80 می‌توان به کت‌های چرم، لباس‌های توری بدن‌نما، شلوراهای فاق بلند، کت‌های چهارخونه و لباس‌های جین پاره اشاره کرد که بسیار مد شده بودند. در این دهه بود که سرهمی‌های جین مورد استقبال قرار گرفت و دخترهای نوجوان این سرهمی را با یک تیشرت سفید و کتانی رنگی می‌پوشیدند.

استفاده از شلوارهای پاچه گشاد برای مردان و پیراهن‌های گل‌گلی و طرحدار برای زنان بسیار رایج شده بود. در دهه 80 میلادی بود که سبک شاد هیپ‌هاپ وارد دنیای موسیقی شد.

از طراحان عرصه مد در دهه 1980 می‌توان به  Donatella Versace اشاره کرد.

دهه 1990

در اوایل این دهه، هنوزعرصه مد تحت تاثیر مد دهه 80 بود و بر خلاف دهه‌های گذشته که مد کم پوشیدن و کوتاه پوشیدن لباس‌ها بود، به بیشتر پوشیدن و آزاد پوشیدن لباس‌ها پیش رفت. دیگر مردم تمایلی به لباس‌های جذب و تنگ نداشتند و بیشتر از سبک‌های آزاد و لباس‌های گشاد استفاده می‌کردند. از جمله لباس‌هایی که در آن زمان استفاده می‌شد می‌توان به شلوارهای جین دم‌پا، نیم‌تنه، هودی ،کفش کتانی و سرهمی‌ها اشاره کرد.

دختران نوجوان در دهه 90 از دامن‌های کوتاه و چهارخونه با پیراهن‌های سفید استفاده می‌کردند. این استایل دختران نوجوان برای رفتن به مدرسه و کالج بود. زنان به هیچ عنوان آرایش نمی‌کردند و تنها آرایش آن‌ها یک رژلب بوده است.

آیا مد هرچند سال مجدد تکرار میشود؟

به گفته طراحان مد روند مد هر 25 سال تکرار می شود. شکلش ممکن است کمی متفاوت باشد اما تکرارپذیر است.

مد چقدر طول می‌کشد؟

به طور کلی، بیشتر روندهای مد و لباس تقریباً یک سال طول می کشد، اما برخی از استایل‌ها و سبک‌هایی که معمولاً قابل قبول‌تر است به مدت طولانی‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانطور که گفتیم به طور معمول روندهای مد تقریباً هر 25 سال دوباره تکرار می‌شوند.

در کل فراموش نکنید بخشی از جذابیت و گیرایی استایل شما به این بستگی دارد که بدانید چقدر از بدنتان در یک لباس باید پوشیده باشد و چقدر از آن می‌تواند دیده شود. این موضوع نباید درگیر مد شود. قبل از هر چیزی چارچوب‌ بدن خود را تعریف کنید تا بتوانید بهترین لباس را انتخاب کنید.